viernes, 9 de diciembre de 2011

VOCABULA V


  • Voluntas, -atis f: voluntad, deseo, intención.

VOCABULA U


  • Urbs, urbis f: ciudad.
  • Ut: que, porque, aunque, cuando, para que.

VOCABULA T


  • Tamen: sin embargo.
  • Teneo: tener, coger, sujetar, poseer, ocupar.
  • Thermus, -i m: Termo (nombre propio).
  • Tollo: levantar, llevarse, educar, engendrar, quitar, suprimir, matar.
  • Totus, a, um: todo.
  • Tres, tria: tres.

VOCABULA S


  • Sancio: consagrar, ratificar, confirmar, prohibir.
  • Scribo: escribir, redactar.
  • Scriptum, -i n: línea, escrito.
  • Se, sui: él.
  • Sed: pero.
  • Senator, -oris m: senador.
  • Senatus, -us m: senado.
  • Sum: ser, estar, haber, suceder.
  • Summa, -ae f: parte esencial, contenido, conjunto.
  • Suus, sua, suum: su, suyo.

VOCABULA R


  • Recipio: sacar, retirarse, recobrar, recibir, acoger, asumir, ganar, ocupar.
  • Remitto: hacer volver, devolver, soltar, abandonar.
  • Renuntio: informar, proclamar, negar, renunciar, comunicar.
  • Res, rei f: cosa, hecho.
  • Res publica, rei publicae f: república, gobierno.
  • Respondeo: responder, contestar.
  • Reverto: volver, regresar.
  • Romanus, -a, -um: romano.
  • Roscius, -ii m: Roscio (nombre propio).

VOCABULA Q


  • Qui, quae, quod: el cual, que, este.
  • Quinque: cinco.
  • Quo: donde, para, para que, a fin de que.

VOCABULA P


  • Paro: preparar, disponer.
  • Patior: sufrir, soportar, tolerar, permitir.
  • Per: por, a través de, por medio de.
  • Permitto: hacer llegar, soltar, confiar, abandonar, permitir.
  • Pervenio: arribar, llegar, corresponder.
  • Picenum, -i n: Piceno (nombre de comarca).
  • Pisaurum, -i n: Pisauro (nombre de ciudad).
  • Pompeius, -ii m: Pompeyo.
  • Populus, -i m: pueblo.
  • Postulatum, -i n: súplica, petición, solicitud, reclamación.
  • Praesidium, -ii n: protección, defensa, ayuda, guarnición, destacamento.
  • Praetor, -oris m: pretor.
  • Proficiscor: marchar, salir, irse.
  • Profugio: huir, escaparse.
  • Propior, -ius: más próximo, más cercano, más reciente.
  • Provincia, -ae f: provincia.

VOCABULA O


  • Omnis, omne: todo.
  • Oppidum, -i n: plaza fuerte, ciudad.
  • Optimus, a, um: óptimo, perfecto, lo mejor.

VOCABULA M


  • Mandatum, -i n: encargo, recado, mandato, orden.
  • Metus, -us m: miedo, temor.
  • Miles, -itis m: soldado.
  • Mitto: enviar, mandar.
  • Municipium, -ii n: municipio.
  • Munio: edificar, fortificar.

VOCABULA L


  • Legio, -onis f: legión.
  • Liber, libera, liberum: libre.

VOCABULA I


  • Ibi: allí.
  • Idem, eadem, idem: mismo, el mismo.
  • Iguvini, -orum m: los iguvinos.
  • Iguvium, -ii n: Gubio (nombre de ciudad).
  • Ille, illa, illud: aquel.
  • In: a, hacia.
  • Interea: entretanto, mientras.
  • Introduco: llevar, conducir, introducir
  • Invenio: encontrar, hallar, conseguir.
  • Ipse, ipsa, ipsum: mismo, en persona, él mismo.
  • Is, ea, id: ese, este.
  • Italia, ae f: Italia.
  • Iter, -ineris n: camino.
  • Iusiurandum, iurisiurandi n: juramento.

VOCABULA H


  • Habeo: tener.
  • Hic, haec, hoc: este.

domingo, 20 de noviembre de 2011

VOCABULA F


  1. Fabius, -i, m.: Fabio (legado de César).
  2. Facilis, -e: fácil.
  3. Facio: hacer.
  4. Fere [adv.]: aproximadamente; poco más o menos.
  5. Fero, fers, ferre, tuli, latum, 3, irr., tr.: llevarse, presentar, soportar.
  6. Fines, -ium, pl.: territorio, país.
  7. Finis, -is, m. y f.: límite, frontera; final, término.
  8. Fio, factus sum, irr., int.: ser hecho, producirse; suceder, llegar a ser.
  9. Flumen, -inis, n.: río, curso de agua, torrente.
  10. Forma, -ae, f.: apariencia, forma, categoría, rango.
  11. Furtim [adv.]: furtivamente.

VOCABULA E


  1. E, Ex [prep. abl.]: de, desde; después de; a consecuencia de, por causa de; según, de acuerdo con.
  2. Educo: hacer salir, sacar.
  3. Ego: yo.
  4. Eo [adv.]: allí; por esto.
  5. Equitatus, -us, m.: caballería.
  6. Erga: hacia, para con, de, con respecto a, frente a.
  7. Et [conj. coord. cop.]: y.
  8. Evado, -vasi, -vasum, 3, [int.]: salir, librarse, escapar; [tr.]: lograr, pasar, recorrer.
  9. Excello, -cellui, -,  3, int.: sobresalir, distinguirse; aventajar.
  10. Excelsus, -a, -um [p.p. de Excello]: elevado, alto.
  11. Exerceo, -cui, -citum, 2, tr.: ejercitar, ejercer, practicar.
  12. Exercitus, -us, m.: ejército, tropas.
  13. Exsisto, exstiti, -, 3, int.: salir; levantarse; nacer, manifestarse; producirse.

VOCABULA D


  1. De [prep. abl.]: de, desde; después de; sobre, acerca de; con relación a; con motivo de.
  2. Decem [indcl.]: diez.
  3. Decerno, decrevi, decretum, 3, tr.: decidir; luchar; resolver; asignar.
  4. Decresco, decrevi, decretum, 3, int.: decrecer, disminuir.
  5. Deduco, deduxi, deductum, 3, tr.: hacer bajar, conducir, llevar.
  6. Deductus, -a, -um: débil, modesto, moderado.
  7. Delibero: deliberar, reflexionar, resolver.
  8. Demonstro, -avi, -atum, 1, tr.: mostrar, señalar; exponer, describir.
  9. Denuntio, 1, tr.: anunciar, advertir, notificar, ordenar.
  10. Depello, -puli, -pulsum, 3, tr.: echar abajo, rechazar, alejar; expulsar, apartar.
  11. Depereo, -perii, -periturus irr., 4 [int.]: perecer, morir, perderse; [tr.]: amar perdidamente.
  12. Deporto, 1, tr.: llevar; traer consigo; obtener; desterrar.
  13. Descendo: descender, bajar.
  14. Dico, dixi, dictum, 3 tr. e int.: decir; decidir; declarar; hablar.
  15. Dictator, -oris, m.: dictador.
  16. Dies, diei, m- y f.: día, jornada, plazo.
  17. Diffido: desconfiar.
  18. Dilectus, us m: elección, leva, reclutamiento.
  19. Dimitto: enviar, dispersar, disolver, licenciar, despedir, abandonar.
  20. Discedo: separarse, alejarse, abandonar.
  21. Diu [adv.]: largo tiempo.
  22. Diutius [compar. de Diu]: más tiempo, mucho tiempo.
  23. Diutissime [adv. superl. de Diu]: mucho tiempo.
  24. Doctor, -oris, m.: maestro, doctor.
  25. Domus, -us f: casa.
  26. Duco, duxi, ductum, 3, tr.: llevar hacia; sacar; tomar consigo; conducir, guiar.
  27. Duo, -ae, -o: dos.
  28. Duplico, 1, tr.: doblar, aumentar.
  29. Duritia, -ae, f.: dureza; resistencia, fortaleza.

VOCABULA C


  1. Caesar, -aris, m.: César.
  2. Captivus, -a, -um: prisionero, cautivo.
  3. Capua, -ae, f.: Capua (ciudad de Campania).
  4. Cassivellaunus, -i, m.: Casivelauno (caudillo de los britanos).
  5. Castra, -orum, n. pl.: campamento, cuartel; ejército.
  6. Causa, prep de gen: a causa de, por motivo de.
  7. Causa, causae f: causa, motivo.
  8. Celeritas, -atis, f.: celeridad, rapidez.
  9. Celeriter [adv.]: rápidamente, prontamente.
  10. Centum [indecl.]: cien.
  11. Certus, a, um: decidido, resuelto, cierto, conocido.
  12. Ceteri, -orum, m. pl.: los otros.
  13. Ceterus, -a, -um: restante, el resto.
  14. Cicero, -onis, m.: Cicerón.
  15. Circiter [adv.]: alrededor, aproximadamente; [prep. acus.]: cerca de, alrededor de.
  16. Circuitus, -us, m.: vuelta, circuito, contorno, perímetro.
  17. Circum [adv.]: alrededor; [prep. acus.]: alrededor de, cerca de, junto a.
  18. Circummitto: enviar.
  19. Circus, -i, m.: círculo; circo.
  20. Civis, -is, m. y f.: ciudadano; súbdito.
  21. Civitas, -atis, f.: nación, estado, pueblo.
  22. Cognosco, -novi, -nitum, 3, tr.: conocer; reconocer; enterarse; saber; aprender.
  23. Cohors, -ortis f: cohorte.
  24. Colloqium, -ii n: coloquio, entrevista, conversación.
  25. Colo, colui, cultum, 3, tr.: cultivar, cuidar; practicar, proteger.
  26. Comitia, -iorum n: comicios.
  27. Commeatus, -us, m.: paso; permiso, salvoconducto; caravana; aprovisionamiento.
  28. Compono: reunir, componer, hacer, arreglar.
  29. Concito, 1, tr.: lanzar; excitar, provocar; inflamar; estimular.
  30. Conditio, -onis f: condición.
  31. Confido: confiar.
  32. Confirmo, 1. tr.: fortalecer; endurecer; animar, confirmar.
  33. Congrego, 1, tr.: congregar, reunir, juntar.
  34. Coniuratio, -onis, f.: conspiración, complot.
  35. Conquiro, conquisivi, conquisitum, 3, tr.: buscar, recoger por doquier, requisar.
  36. Consilium, -i, n.: deliberación, consejo; decisión, plan, proyecto.
  37. Consisto, -stiti, -, 3, int.: pararse, detenerse, cesar, instalarse.
  38. Constituo, constitui, constitutum, 3, tr.: colocar; construir; determinar, decidir.
  39. Consul, -ulis, m.: cónsul.
  40. Consulatus, -us, m.: consulado.
  41. Continens, -entis: p. pres. de Contineo: contiguo, próximo; [sust. f.]: continente, tierra firme; [sust. n.]: lo esencial, punto principal.
  42. Contineo, -tinui, -tentum, 2, tr.: mantener unido, unir; conservar; contener; reprimir, privar.
  43. Controversia, -ae f: controversia.
  44. Copia, -ae, f.: riqueza, abundancia, recursos.
  45. Copiae, -arum, f. pl.: tropas, fuerzas.
  46. Cultus, -a, -um: p.p. de Colo: cultivado, cuidadoso, adornado.
  47. Cultus, us, m.: cultivo, cuidado; cultura; refinamiento, elegancia.
  48. Cum [prep. abl.]: con; [conj. subord.]: cuando, como, porque, aunque.
  49. Cura, -ae, f.: cuidado, atención, solicitud; preocupación.
  50. Curio, -onis m: Curión (nombre propio).

VOCABULA B


  1. Basis, -is, f.: base, pedestal, zócalo.
  2. Bellovaci, -orum, m. pl.: los belovacos.
  3. Bellum, -i, n.: guerra; lucha, combate.
  4. Bene [adv.]: bien; felizmente; hábilmente.
  5. Bis [adv.]: dos veces; por dos; doblemente.

VOCABULA A


  1. A, Ab [prep. abl.]: de, desde, a partir de; por.
  2. Abistamenes, -is, m.: Abistamenes (nombre propio).
  3. Absum, abfui o afui, afuturus, irr., int.: distar, estar alejado, estar ausente; faltar.
  4. Ac [conj. coord. copul.]: y.
  5. Academia, -ae, f.: Academia (escuela de Academo, cerca de Atenas, donde Platón enseñaba sus doctrinas; escuela filosófica).
  6. Accedo: acercarse a, atacar, entrar, penetrar, llegar.
  7. Acceptus, -a, -um: bienvenido, agradable.
  8. Accipio, -is, -ere, -cepi, -ceptum, 3ª, tr.: recibir, aprender.
  9. Acer, acris, acre: agudo, penetrante, cortante.
  10. Ad [prep. acus.]: a, hacia; junto a; para.
  11. Adduco, adduxi, adductum , 3ª, tr.: llevar, conducir.
  12. Adeo, -ii, -itum, irr., tr.: dirigirse a; ir a ver; acudir a; consultar.
  13. Adulescentia, -ae, f.: adolescencia, juventud.
  14. Advatuci, -orum, m. pl.: los aduátucos (habitantes de Aduátuca, en Bélgica).
  15. Adventus, -us m: venida, llegada.
  16. Adversum [prep. acus.]: delante de; contra.
  17. Afranius, -i, m.: Afranio (general de Pompeyo en Hispania).
  18. Ager, agri, m.: campo, tierra; territorio, país, comarca.
  19. Alexander, -dri, m.: Alejandro Magno.
  20. Aliquot [indecl., pl., adj. y pron. indef.]: algunos.
  21. Allobroges, -um, m. pl.: los alóbroges (pueblo de la Galia Narbonense).
  22. Alo, -ui, -um, 3, tr.: cuidar, criar, educar, hacer crecer, engordar, desarrollar.
  23. Alpes, -ium, f. pl.: los Alpes.
  24. Alter, -era, -erum: uno de los dos, el otro; opuesto, contrario.
  25. Ambiorix, -igis, m.: Ambiórix o Ambiórige (rey de los eburones, pueblo de la Galia).
  26. Amicus, -a, -um: amigo, amistoso, favorable.
  27. Amicus, -i, m.: amigo, confidente, aliado.
  28. Animadverto, -rti, -sum, 3ª, tr.: prestar atención; advertir, observar.
  29. Animal, -alis, n.: animal.
  30. Annus, -i, m.: año, estación del año.
  31. Ante [adv.]: delante, antes, anteriormente; [prep. acus.]: delante de; antes de.
  32. Antiochus, -i, m.: Antíoco (filósofo).
  33. Antiquus, -a, -um: antiguo, viejo; de antaño.
  34. Aperio, -perui, -pertum, 4ª, tr.: abrir; poner al descubierto; poner de manifiesto, revelar.
  35. Apello, 1, tr: llamar, reclamar, apelar, denominar, nombrar.
  36. Ariminus, -i m: Rímini (nombre de ciudad).
  37. Arma, -orum n: armas.
  38. Ars, artis, f.: arte, técnica.
  39. At [conj.]: pero.
  40. Athenae, -arum, f. pl.: Atenas.
  41. Atque [conj. coord. copul.]: y.
  42. Auctor, -oris, m.: responsable, autor; modelo, maestro.
  43. Auctus, -a, -um: p.p. de Augeo: robustecido, aumentado.
  44. Auctus, -us, m.: crecimiento, desarrollo.
  45. Augeo, auxi, auctum, 2ª, tr.: aumentar, engrandecer; dar vigor, robustecer.
  46. Aut: o.
  47. Autem [conj. coord.]: pero, en cambio; por otra parte.

viernes, 14 de octubre de 2011

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXIX, 6-7

Qui se ex his minus timidos existimari volebant, non se hostem vereri, sed angustias itineris et magnitudinem silvarum quae intercederent inter ipsos atque Ariovistum, aut rem frumentariam, ut satis commode supportari posset, timere dicebant. Non nulli etiam Caesari nuntiabant, cum castra moveri ac signa ferri iussisset, non fore dicto audientes milites neque propter timorem signa laturos.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXIX, 4-5

Hi neque vultum fingere neque interdum lacrimas tenere poterant: abditi in tabernaculis aut suum fatum querebantur aut cum familiaribus suis commune periculum miserabantur. Vulgo totis castris testamenta obsignabantur. Horum vocibus ac timore paulatim etiam ii qui magnum in castris usum habebant, milites centurionesque quique equitatui praeerant, perturbabantur. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXIX, 2-3

Hic primum ortus est a tribunis militum, praefectis reliquisque qui ex urbe amicitiae causa Caesarem secuti non magnum in re militari usum habebant: quorum alius alia causa inlata, quam sibi ad proficiscendum necessariam esse diceret, petebat ut eius voluntate discedere liceret; non nulli pudore adducti, ut timoris suspicionem vitarent, remanebant. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXIX, 1

Dum paucos dies ad Vesontionem rei frumentariae commeatusque causa moratur, ex percontatione nostrorum vocibusque Gallorum ac mercatorum, qui ingenti magnitudine corporum Germanos, incredibili virtute atque exercitatione in armis esse praedicabant (saepe numero sese cum his congressos ne vultum quidem atque aciem oculorum dicebant ferre potuisse), tantus subito timor omnem exercitum occupavit ut non mediocriter omnium mentes animosque perturbaret. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXVIII, 5-7

reliquum spatium, quod est non amplius pedum MDC, qua flumen intermittit, mons continet magna altitudine, ita ut radices eius montis ex utraque parte ripae fluminis contingant, hunc murus circumdatus arcem efficit et cum oppido coniungit. Huc Caesar magnis nocturnis diurnisque itineribus contendit occupatoque oppido ibi praesidium conlocat.


GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXVIII, 3-4

Namque omnium rerum quae ad bellum usui erant summa erat in eo oppido facultas, idque natura loci sic muniebatur ut magnam ad ducendum bellum daret facultatem, propterea quod flumen Dubis ut circino circumductum paene totum oppidum cingit; 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXVIII, 1-2

Cum tridui viam processisset, nuntiatum est ei Ariovistum cum suis omnibus copiis ad occupandum Vesontionem, quod est oppidum maximum Sequanorum, contendere triduique viam a suis finibus processisse. Id ne accideret, magnopere sibi praecavendum Caesar existimabat. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXVII, 4-5

Quibus rebus Caesar vehementer commotus maturandum sibi existimavit, ne, si nova manus Sueborum cum veteribus copiis Ariovisti sese coniunxisset, minus facile resisti posset. Itaque re frumentaria quam celerrime potuit comparata magnis itineribus ad Ariovistum contendit.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXVII, 1-3

Haec eodem tempore Caesari mandata referebantur et legati ab Haeduis et a Treveris veniebant: Haedui questum quod Harudes, qui nuper in Galliam transportati essent, fines eorum popularentur: sese ne obsidibus quidem datis pacem Ariovisti redimere potuisse; Treveri autem, pagos centum Sueborum ad ripas Rheni consedisse, qui Rhemum transire conarentur; his praeesse Nasuam et Cimberium fratres. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXVI, 6-7

Quod sibi Caesar denuntiaret se Haeduorum iniurias non neglecturum, neminem secum sine sua pernicie contendisse. Cum vellet, congrederetur: intellecturum quid invicti Germani, exercitatissimi in armis, qui inter annos XIV tectum non subissent, virtute possent.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXVI, 5

Haeduis se obsides redditurum non esse neque his neque eorum sociis iniuria bellum inlaturum, si in eo manerent quod convenisset stipendiumque quotannis penderent; si id non fecissent, longe iis fraternum nomen populi Romani afuturum. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXVI, 3-4

Haeduos sibi, quoniam belli fortunam temptassent et armis congressi ac superati essent, stipendiarios esse factos. Magnam Caesarem iniuriam facere, qui suo adventu vectigalia sibi deteriora faceret. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXVI, 1-2

Ad haec Ariovistus respondit: ius esse belli ut qui vicissent iis quos vicissent quem ad modum vellent imperarent. Item populum Romanum victis non ad alterius praescriptum, sed ad suum arbitrium imperare consuesse. Si ipse populo Romano non praescriberet quem ad modum suo iure uteretur, non oportere se a populo Romano in suo iure impediri. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXV, 4

Si id ita fecisset, sibi populoque Romano perpetuam gratiam atque amicitiam cum eo futuram; si non impetraret, sese, quoniam, M. Messala M. Pisone consulibus, senatus censuisset uti quicumque Galliam provinciam obtineret, quod commodo rei publicae facere posset, Haeduos ceterosque amicos populi Romani defenderet, se Haeduorum iniurias non neglecturum.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXV, 3

primum ne quam multitudinem hominum amplius trans Rhenum in Galliam traduceret; deinde obsides quos haberet ab Haeduis redderet Sequanisque permitteret ut quos illi haberent voluntate eius reddere illis liceret; neve Haeduos iniuria lacesseret neve his sociisque eorum bellum inferret. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXV, 1-2

His responsis ad Caesarem relatis, iterum ad eum Caesar legatos cum his mandatis mittit: quoniam tanto suo populique Romani beneficio adtectus, cum in consulatu suo rex atque amicus a senatu appellatus esset, hanc sibi populoque Romano gratiam referret ut in conloquium venire invitatus gravaretur neque de communi re dicendum sibi et cognoscendum putaret, haec esse quae ab eo postularet: 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXIV, 3-4

Praeterea se neque sine exercitu in eas partes Galliae 
venire audere quas Caesar possideret, neque exercitum 
sine magno commeatu atque molimento in unum locum 
contrahere posse. Sibi autem mirum videri quid in sua Gallia, 
quam bello vicisset, aut Caesari aut omnino populo 
Romano negotii esset.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXIV, 1-2

Quam ob rem placuit ei ut ad Ariovistum legatos mitteret, qui ab eo postularent uti aliquem locum medium utrisque conloquio deligeret: velle sese de re publica et      summis utriusque rebus cum eo agere. Ei legationi Ariovistus respondit: si quid ipsi a Caesare opus esset, sese ad eum venturum fuisse; si quid ille se velit, illum ad se venire oportere.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXIII, 3-5

Paulatim autem Germanos consuescere Rhenum transire et in Galliam magnam eorum multitudinem venire populo Romano periculosum videbat, neque sibi homines feros ac barbaros temperaturos existimabat quin, cum omnem Galliam occupavissent, ut ante Cimbri Teutonique fecissent, in provinciam exirent atque inde in Italiam contenderent, praesertim cum Sequanos a provincia nostra Rhodanus divideret; quibus rebus quam maturrime occurrendum putabat. Ipse autem Ariovistus tantos sibi spiritus, tantam arrogantiam sumpserat, ut ferendus non videretur. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXIII, 2

Hac oratione habita, concilium dimisit. Et secundum ea multae res eum hortabantur quare sibi eam rem cogitandam et suscipiendam putaret, in primis quod Haeduos, fratres consanguineosque saepe numero a senatu appellatos, in servitute atque in dicione videbat Germanorum teneri eorumque obsides esse apud Ariovistum ac Sequanos intellegebat; quod in tanto imperio populi Romani turpissimum sibi et rei publicae esse arbitrabatur. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXIII, 1

His rebus cognitis Caesar Gallorum animos verbis confirmavit
 pollicitusque est sibi eam rem curae futuram; 
magnam se habere spem et beneficio suo et auctoritate 
adhuc tum Ariovistum finem iniuriis facturum.


GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXII, 3-5

Nihil Sequani respondere, sed in eadem tristitia taciti permanere. Cum ab his saepius quaereret neque ullam omnino vocem exprimere posset, idem Diviacus Haeduus respondit: hoc esse miseriorem et graviorem fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli ne in occulto quidem queri neque auxilium implorare auderent absentisque Ariovisti crudelitatem, velut si coram adesset, horrerent, propterea quod reliquis tamen fugae facultas daretur, Sequanis vero, qui intra fines suos Ariovistum recepissent, quorum oppida omnia in potestate eius essent, omnes cruciatus essent perferendi.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXII, 1-2

Hac oratione ab Diviciaco habita, omnes qui aderant magno fletu auxilium a Caesare petere coeperunt. Animadvertit Caesar unos ex omnibus Sequanos nihil earum rerum facere quas ceteri facerent sed tristes, capite demisso, terram intueri. Eius rei quae causa esset miratus ex ipsis quaesiit. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 16

Caesarem vel auctoritate sua atque exercitus vel recenti victoria vel nomine populi Romani deterrere posse ne maior multitudo Germanorum Rhenum traducatur, Galliamque omnem ab Ariovisti iniuria posse defendere.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 14-15

Nisi si quid in Caesare populoque Romano sit auxilii, omnibus Gallis idem esse faciendum quod Helvetii fecerint, ut domo emigrent, aliud domicilium, alias sedes, remotas a Germanis, petant fortunamque, quaecumque accidat, experiantur. Haec si enuntiata Ariovisto sint, non dubitare quin de omnibus obsidibus qui apud eum sint gravissimum supplicium sumat. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 12-13

Ariovistum autem, ut semel Gallorum copias proelio vicerit, quod proelium factum sit ad Magetobrigam, superbe et crudeliter imperare, obsides nobilissimi cuiusque liberos poscere et in eos omnia exempla cruciatusque edere, si qua res non ad nutum aut ad voluntatem eius facta sit. Hominem esse barbarum, iracundum, temerarium: non posse eius imperia, diutius sustinere. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 11

Futurum esse paucis annis uti omnes ex Galliae finibus pellerentur atque omnes Germani Rhenum transirent; neque enim conferendum esse Gallicum cum Germanorum agro neque hanc consuetudinem victus cum illa comparandam.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 10

Sed peius victoribus Sequanis quam Haeduis victis accidisse, propterea quod Ariovistus, rex Germanorum, in eorum finibus consedisset tertiamque partem agri Sequani, qui esset optimus totius Galliae, occupavisset et nunc de altera parte tertia Sequanos decedere iuberet, propterea quod paucis mensibus ante Harudum milia hominum XXIIII ad eum venissent, quibus locus ac sedes pararentur.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 8-9

Unum se esse ex omni civitate Haeduorum qui adduci non potuerit ut iuraret aut liberos suos obsides daret. Ob eam rem se ex civitate profugisse et Romam ad senatum venisse auxilium postulatum, quod solus neque iure iurando neque obsidibus teneretur. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 7

Quibus proeliis calamitatibusque fractos, qui et sua virtute et populi Romani hospitio atque amicitia plurimum ante in Gallia potuissent, coactos esse Sequanis obsides dare nobilissimos civitatis et iure iurando civitatem obstringere sese neque obsides repetituros neque auxilium a populo Romano imploraturos neque recusaturos quo minus perpetuo sub illorum dicione atque imperio essent.

miércoles, 24 de agosto de 2011

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 5-6

Horum primo circiter milia XV Rhenum transisse; postea quam agros et cultum et copias Gallorum homines feri ac barbari adamassent, traductos plures; nunc esse in Gallia ad C et XX milium numerum. Cum his Haeduos eorumque clientes semel atque iterum armis contendisse; magnam calamitatem pulsos accepisse, omnem nobilitatem, omnem senatum, omnem equitatum amisisse. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 3-4

Locutus est pro his Diviciacus Haeduus: Galliae totius lactiones esse duas; harum alterius principatum tenere Haeduos, alterius Arvernos. Hi cum tantopere de potentatu inter se multos annos contenderent, factum esse uti ab Arvernis Sequanisque Germani mercede arcesserentur. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXXI, 1-2

Eo concilio dimisso, idem princeps civitatum qui ante fuerant ad Caesarem reverterunt petieruntque uti sibi secreto in occulto de sua omniumque salute cum eo agere liceret. Ea re impetrata sese omnes flentes Caesari ad pedes proiecerunt: non minus se id contendere et laborare ne ea quae dixissent enuntiarentur quam uti ea quae vellent impetrarent, propterea quod, si enuntiatum esset, summum in cruciatum se venturos viderent. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXX, 4-5

Petierunt uti sibi concilium totius Galliae in diem certam indicere idque Caesaris facere voluntate liceret: sese habere quasdam res quas ex communi consensu ab eo petere vellent. Ea re permissa, diem concilio constituerunt et iure iurando ne quis enuntiaret, nisi quibus communi consilio mandatum esset, inter se sanxerunt.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXX, 3

propterea quod eo consilio florentissimis rebus domos suas Helvetii reliquissent uti toti Galliae bellum inferrent imperioque potirentur, locumque domicilio ex magna copia deligerent quem ex omni Gallia oportunissimum ac fructuosissimum iudicassent, reliquasque civitates stipendiarias haberent. 

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXX, 1-2


Bello Helvetiorum confecto totius fere Galliae legati, principes civitatum, ad Caesarem gratulatum convenerunt: intellegere sese, tametsi pro veteribus Helvetiorum iniuriis populi Romani ab his poenas bello repetisset, tamen eam
rem non minus ex usu terrae Galliae quam populi Romani accidisse

sábado, 9 de julio de 2011

GUERRA CIVIL I, XVI, 1-3

Recepto Firmo expulsoque Lentulo Caesar conquiri milites, qui ab eo discesserant, dilectumque institui iubet; ipse unum diem ibi rei frumentariae causa moratus Corfinium contendit. Eo cum venisset, cohortes V praemissae a Domitio ex oppido pontem fluminis interrumpebant, qui erat ab oppido milia passuum circiter III. Ibi cum antecursoribus Caesaris proelio commisso celeriter Domitiani a ponte repulsi se in oppidum receperunt. Caesar legionibus traductis ad oppidum constitit iuxtaque murum castra posuit.

GUERRA CIVIL I, XV, 6-7

Cum his ad Domitium Ahenobarbum Corfinium magnis itineribus pervenit Caesaremque adesse cum legionibus duabus nuntiat. Domitius per se circiter XX cohortes Alba, ex Marsis et Paelignis, finitimis ab regionibus coegerat.

GUERRA CIVIL I, XV, 5

Item ex finitimis regionibus quas potest contrahit cohortes ex delectibus Pompeianis; in his Camerino fugientem Lucilium Hirrum cum sex cohortibus, quas ibi in praesidio habuerat, excipit; quibus coactis XIII efficit.

GUERRA CIVIL I, XV, 4

Relictus in itinere cum paucis incidit in Vibullium Rufum missum a Pompeio in agrum Picenum confirmandorum hominum causa. A quo factus Vibullius certior, quae res in Piceno gererentur, milites ab eo accipit, ipsum dimittit.

GUERRA CIVIL I, XV, 3

Milites imperat: mittunt. Interea legio XII Caesarem consequitur. Cum his duabus Asculum Picenum proficiscitur. Id oppidum Lentulus Spinther X cohortibus tenebat; qui Caesaris adventu cognito profugit ex oppido cohortesque secum abducere conatus magna parte militum deseritur.

GUERRA CIVIL I, XV, 1-2

Auximo Caesar progressus omnem agrum Picenum percurrit. Cunctae earum regionum praefecturae libentissimis animis eum recipiunt exercitumque eius omnibus rebus iuvant. Etiam Cingulo, quod oppidum Labienus constituerat suaque pecunia exaedificaverat, ad eum legati veniunt quaeque imperaverit se cupidissime facturos pollicentur.

GUERRA CIVIL I, XIV, 4-5

Delectus circa urbem intermittuntur; nihil citra Capuam tutum esse omnibus videtur. Capuae primum se confirmant et colligunt delectumque colonorum, qui lege Iulia Capuam deducti erant, habere instituunt; gladiatoresque, quos ibi Caesar in ludo habebat, ad forum productos Lentulus spe libertatis confirmat atque iis equos attribuit et se sequi iussit; quos postea monitus ab suis, quod ea res omnium iudicio reprehendebatur, circum familias conventus Campaniae custodiae causa distribuit.

GUERRA CIVIL I, XIV, 1-3

Quibus rebus Romam nuntiatis tantus repente terror invasit, ut cum Lentulus consul ad aperiendum aerarium venisset ad pecuniamque Pompeio ex senatusconsulto proferendam, protinus aperto sanctiore aerario ex urbe profugeret. Caesar enim adventare iam iamque et adesse eius equites falso nuntiabantur. Hunc Marcellus collega et plerique magistratus consecuti sunt. Cn. Pompeius pridie eius diei ex urbe profectus iter ad legiones habebat, quas a Caesare acceptas in Apulia hibernorum causa disposuerat.

jueves, 7 de julio de 2011

DE AMICITIA V, 17

Laelius. Ego vero non gravarer, si mihi ipse confiderem; nam et praeclara res est et sumus, ut dixit Fannius, otiosi. Sed quis ego sum aut quae est in me facultas? Doctorum est ista consuetudo, eaque Graecorum, ut iis ponatur, de quo disputent quamvis subito; magnum opus est egetque exercitatione non parva. Quamobrem, quae disputari de amicitia possunt, ab eis censeo petatis, qui ista profitentur; ego vos hortari tantum possum, ut amicitiam omnibus rebus humanis anteponatis; nihil est enim tam naturae aptum, tam conveniens ad res vel secundas vel adversas. 

DE AMICITIA IV, 16

Fannius. Istud quidem, Laeli, ita necesse est. Sed quoniam amicitiae mentionem fecisti et sumus otiosi, pergratum mihi feceris, spero item Scaevolae, si, quemadmodum soles de ceteris rebus, cum ex te quaeruntur, sic de amicitia disputaris quid sentias, qualem existimes, quae praecepta des.
   Scaevola. Mihi vero erit gratum; atque id ipsum cum tecum agere conarer, Fannius antevertit. Quamobrem utrique nostrum gratum admodum feceris.

DE AMICITIA IV, 15 (2)

Itaque non tam ista me sapientiae, quam modo Fannius commemoravit, fama delectat, falsa praesertim, quam quod amicitiae nostrae memoriam spero sempiternam fore, idque eo mihi magis est cordi, quod ex omnibus saeculis vix tria aut quattuor nominantur paria amicorum; quo in genere sperare videor Scipionis et Laelii amicitiam notam posteritati fore.

DE AMICITIA IV, 15 (1)

Quamobrem cum illo quidem, ut supra dixi, actum optime est, mecum incommodius, quem fuerat aequius, ut prius introieram, sic prius exire de vita. Sed tamen recordatione nostrae amicitiae sic fruor, ut beate vixisse videar, quia cum Scipione vixerim, quocum mihi coniuncta cura de publica re et de privata fuit, quocum et domus fuit et militia communis et, id in quo est omnis vis anicitiae, voluntatum, studiorum, sententiarum summa consensio.

DE AMICITIA IV, 14 (2)

Quocirca maerere hoc eius eventu vereor ne invidi magis quam amici sit. Sin autem illa veriora, ut idem interitus sit animorum et corporum nec ullus sensus maneat, ut nihil boni est in morte, sic certe nihil mali; sensu enim amisso fit idem, quasi natus non esset omnino, quem tamen esse natum et nos gaudemus et haec civitas, dum erit, laetabitur.

DE AMICITIA IV, 14 (1)

Quod idem Scipioni videbatur, qui quidem, quasi praesagiret, perpaucis ante mortem diebus, cum et Philus et Manlius adessent et alii plures, tuque etiam, Scaevola, mecum venisses, triduum disseruit de re publica; cuius disputationis fuit extremum fere de inmortalitate animorum, quae se in quiete per visum ex Africano audisse dicebat. Id si ita est, ut optimi cuiusque animus in morte facillime evolet tamquam e custodia vinclisque corporis, cui censemus cursum ad deos faciliorem fuisse quam Scipioni?

DE AMICITIA IV, 13

Neque enim adsentior iis, qui haec nuper disserere coeperunt, cum corporibus simul animos interire atque omnia morte deleri; plus apud me antiquorum auctoritas valet, vel nostrorum maiorum, qui mortuis tam religiosa iura tribuerunt, quod non fecissent profecto, si nihil ad eos pertinere arbitrarentur, vel eorum, qui in hac terra fuerunt Magnamque Graeciam, quae nunc quidem deleta est, tum florebat, institutis et praeceptis suis erudierunt, vel eius, qui Apollinis oraculo sapientissimus est iudicatus, qui non tum hoc, tum illud, ut in plerisque, sed idem semper, animos hominum esse divinos, iisque, cum ex corpore excessissent, reditum in caelum patere, optimoque et iustissimo cuique expeditissimum.

DE AMICITIA III, 12

Quamobrem vita quidem talis fuit vel fortuna vel gloria, ut nihil posset accedere, moriendi autem sensum celeritas abstulit; quo de genere mortis difficile dictu est, quid homines suspicentur, videtis; hoc vere tamen licet dicere, P. Scipioni ex multis diebus, quos in vita celeberrimos laetissimosque viderit, illum diem clarissimum fuisse, cum senatu dimisso domum reductus ad vesperum est a patribus conscriptis, populo Romano, sociis et Latinis, pridie quam excessit e vita, ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videatur deos potius quam ad inferos pervenisse. 

miércoles, 6 de julio de 2011

CONJURACIÓN DE CATILINA VIII, 4-5

Ita eorum, qui fecere, virtus tanta habetur, quantum eam verbis potuere extollere praeclara ingenia. At populo Romano numquam ea copia fuit, quia prudentissumus quisque maxime negotiosus erat; ingenium nemo sine corpore exercebat, optimus quisque facere quam dicere, sua ab aliis benefacta laudari quam ipse aliorum narrare malebat.

CONJURACIÓN DE CATILINA VIII, 1-3

Sed profecto fortuna in omni re dominatur; ea res cunctas ex lubidine magis quam ex vero celebrat obscuratque. Atheniensium res gestae, sicuti ego aestumo, satis amplae magnificaeque fuere, verum aliquanto minores tamen quam fama feruntur. Sed quia provenere ibi scriptorum magna ingenia, per terrarum orbem Atheniensium facta pro maximis celebrantur.

CONJURACIÓN DE CATILINA VII, 6-7

Sed gloriae maximum certamen inter ipsos erat: se quisque hostem ferire, murum adscendere, conspici, dum tale facinus faceret, properabat; eas divitias, eam bonam famam magnamque nobilitatem putabant. Laudis avidi, pecuniae liberales erant; gloriam ingentem, divitias honestas volebant. Memorare possem, quibus in locis maximas hostium copias populus Romanus parva manu fuderit, quas urbes natura munitas pugnando ceperit, ni ea res longius nos ab incepto traheret.

CONJURACIÓN DE CATILINA VII, 4-5

Iam primum iuventus, simul ac belli patiens erat, in castris per laborem, usum, militiam discebat magisque in decoris armis et militaribus equis quam in scortis atque conviviis lubidinem habebant. Igitur talibus viris non labor insolitus, non locus ullus asper aut arduus erat, non armatus hostis formidulosus; virtus omnia domuerat.

CONJURACIÓN DE CATILINA VII, 1-3

Sed ea tempestate coepere se quisque magis extollere magisque ingenium in promptu habere. Nam regibus boni quam mali suspectiores sunt, semperque iis aliena virtus formidulosa est. Sed civitas incredibile memoratu est, adepta libertate, quantum brevi creverit; tanta cupido gloriae incesserat.

martes, 5 de julio de 2011

CONJURACIÓN DE CATILINA VI, 7

Post, ubi regium imperium, quod initio conservandae libertatis atque augendae rei publicae fuerat, in superbiam dominationemque se convertit, immutato more annua imperia binosque imperatores sibi fecere; eo modo minime posse putabant per licentiam insolescere animum humanum. 

CONJURACIÓN DE CATILINA VI, 6

Imperium legitimum, nomen imperi regium habebant. Delecti, quibus corpus annis infirmum, ingenium sapientia validum erat, rei publicae consultabant; ii vel aetate vel curae similitudine patres appellabantur.

CONJURACIÓN DE CATILINA VI, 4-5

Igitur reges populique finitimi bello temptare, pauci ex amicis auxilio esse; nam ceteri metu perculsi a periculis aberant. At Romani domi militiaeque intenti festinare, parare, alius alium hortari, hostibus obviam ire, libertatem, patriam, parentesque armis tegere. Post, ubi pericula virtute propulerant, sociis atque amicis auxilia portabant, magisque dandis quam accipiundis beneficiis amicitias parabant.

CONJURACIÓN DE CATILINA VI, 2-3

Hi postquam in una moenia convenere, dispari genere, dissimili lingua, alius alio more viventes, incredibile memoratu est quam facile coaluerint; ita brevi multitudo dispersa atque vaga concordia civitas facta erat. Sed postquam res eorum civibus, moribus, agris aucta, satis prospera satisque pollens videbatur, sicuti pleraque mortalium habentur, invidia ex opulentia orta est.

CONJURACIÓN DE CATILINA VI, 1

Urbem Romam, sicuti ego accepi, condidere atque habuere initio Troiani, qui Aenea duce profugi sedibus incertis vagabantur, cumque iis Aborigines, genus hominum agreste, sine legibus, sine imperio, liberum atque solutum.

CONJURACIÓN DE CATILINA V, 9

Res ipsa hortari videtur, quoniam de moribus civitatis tempus admonuit, supra repetere ac paucis instituta maiorum domi militiaeque, quo modo rem publicam habuerint, quantamque, reliquerint, ut paulatim immutata ex pulcherrIma atque optIma pessIma ac flagitiosissIma facta sit, disserere.

CONJURACIÓN DE CATILINA V, 7-8

Agitabatur magis magisque in dies animus ferox inopia rei familiaris et conscientia scelerum, quae utraque iis artibus auxerat, quas supra memoravi. Incitabant praeterea corrupti civitatis mores, quos pessima ac diversa inter se mala, luxuria atque avaritia, vexabant.

CONJURACIÓN DE CATILINA V, 4-6

Animus audax, subdolus, varius, cuius rei libet simulator ac dissimulator; alieni appetens, sui profusus, ardens in cupiditatibus; satis eloquentiae, sapientiae parum; vastus animus immoderata, incredibilia, nimis alta semper cupiebat. Hunc post dominationem L. Sullae lubido maxuma invaserat rei publicae capiundae, neque id quibus modis adsequeretur, dum sibi regnum pararet, quicquam pensi habebat.

CONJURACIÓN DE CATILINA V, 1-3

L. Catilina, nobili genere natus, fuit magna vi et animi et corporis, sed ingenio malo pravoque. Huic ab adulescentia bella intestina, caedes, rapinae, discordia civilis grata fuere, ibique inventutem suam exercuit. Corpus patiens inediae, algoris, vigiliae supra quam cuiquam credibile est.

CONJURACIÓN DE CATILINA IV, 3-5

Igitur de Catilinae coniuratione, quam verissime potero, paucis absolvam; nam id facinus in primis ego memorabile existimo sceleris atque periculi novitate. De cuius hominis moribus pauca prius explananda sunt quam initium narrandi faciam.

CONJURACIÓN DE CATILINA IV, 2

sed a quo incepto studioque me ambitio mala detinuerat, eodem regressus statui res gestas populi Romani carptim, ut quaeque memoria digna videbantur, perscribere, eo magis, quod mihi a spe, metu, partibus rei publicae animus liber erat.

CONJURACIÓN DE CATILINA IV, 1

Igitur ubi animus ex multis miseriis atque periculis requievit et mihi reliquam aetatem a re publica procul habendam decrevi, non fuit consilium socordia atque desidia bonum otium conterere, neque vero agrum colundo aut venando servilibus officiis intentum aetatem agere;

lunes, 4 de julio de 2011

GUERRA CIVIL I, XIII, 4-5

Commisso proelio deseritur a suis Varus; nonnulla pars militum domum discedit; reliqui ad Caesarem perveniunt, atque una cum eis deprensus L. Pupius, primi pili centurio, adducitur, qui hunc eundem ordinem in exercitu Cn. Pompeii antea duxerat. At Caesar milites Attianos collaudat, Pupium dimittit, Auximatibus agit gratias seque eorum facti memorem fore pollicetur.

GUERRA CIVIL I, XIII, 1-3

Adventu Caesaris cognito decuriones Auximi ad Attium Varum frequentes conveniunt; docent sui iudicii rem non esse; neque se neque reliquos municipes pati posse C. Caesarem imperatorem, bene de re publica meritum, tantis rebus gestis oppido moenibusque prohiberi; proinde habeat rationem posteritatis et periculi sui. Quorum oratione permotus Varus praesidium, quod introduxerat, ex oppido educit ac profugit. Hunc ex primo ordine pauci Caesaris consecuti milites consistere coegerunt.

GUERRA CIVIL I, XII, 3

Curio summa omnium voluntate Iguvium recepit. Quibus rebus cognitis confisus municipiorum voluntatibus Caesar cohortes legionis XIII ex praesidiis deducit Auximumque proficiscitur; quod oppidum Attius cohortibus introductis tenebat dilectumque toto Piceno circummissis senatoribus habebat.

GUERRA CIVIL I, XII, 1-2

Interea certior factus Iguvium Thermum praetorem cohortibus V tenere, oppidum munire, omniumque esse Iguvinorum optimam erga se voluntatem, Curionem cum tribus cohortibus, quas Pisauri et Arimini habebat, mittit. Cuius adventu cognito diffisus municipii voluntati Thermus cohortes ex urbe reducit et profugit. Milites in itinere ab eo discedunt ac domum revertuntur.

GUERRA CIVIL I, XI, 3-4

tempus vero colloquio non dare neque accessurum polliceri magnam pacis desperationem afferebat. Itaque ab Arimino M. Antonium cum cohortibus V Arretium mittit; ipse Arimini cum duabus subsistit ibique dilectum habere instituit; Pisaurum, Fanum, Anconam singulis cohortibua occupat.

GUERRA CIVIL I, XI, 2

polliceri se in provinciam iturum neque, ante quem diem iturus sit, definire, ut, si peracto consulatu Caesar non profectus esset, nulla tamen mendacii religione obstrictus videretur;

GUERRA CIVIL I, XI, 1

Erat iniqua conditio postulare, ut Caesar Arimino excederet atque in provinciam reverteretur, ipsum et provincias et legiones alienas tenere; exercitum Caesaris velle dimitti, dilectus habere;

GUERRA CIVIL I, X, 2-4

quorum haec erat summa: Caesar in Galliam reverteretur, Arimino excederet, exercitus dimitteret; quae si fecisset, Pompeium in Hispanias iturum. Interea, quoad fides esset data Caesarem facturum, quae polliceretur, non intermissuros consules Pompeiumque dilectus.

GUERRA CIVIL I, X, 1-2

Acceptis mandatis Roscius cum L. Caesare Capuam pervenit ibique consules Pompeiumque invenit; postulata Caesaris renuntiat. Illi deliberata re respondent scriptaque ad eum mandata per eos remittunt;

GUERRA CIVIL I, IX, 6

Haec quo facilius certisque conditionibus fiant et iureiurando sanciantur, aut ipse propius accedat aut se patiatur accedere: fore uti per colloquia omnes controversiae componantur. 

GUERRA CIVIL I, IX, 5

Sed tamen ad omnia se descendere paratum atque omnia pati rei publicae causa. Proficiscatur Pompeius in suas provincias, ipsi exercitus dimittant, discedant in Italia omnes ab armis, metus e civitate tollatur, libera comitia atque omnis res publica senatui populoque Romano permittatur.

GUERRA CIVIL I, IX, 3-4

Tamen hanc iacturam honoris sui rei publicae causa aequo animo tulisse; cum litteras ad senatum miserit, ut omnes ab exercitibus discederent, ne id quidem impetravisse. Tota Italia dilectus haberi, retineri legiones II, quae ab se simulatione Parthici belli sint abductae, civitatem esse in armis. Quonam haec omnia nisi ad suam perniciem pertinere?

GUERRA CIVIL I, IX, 2

Sibi semper primam fuisse dignitatem vitaque potiorem. Doluisse se, quod populi Romani beneficium sibi per contumeliam ab inimicis extorqueretur, ereptoque semestri imperio in urbem retraheretur, cuius absentis rationem haberi proximis comitiis populus iussisset.

GUERRA CIVIL I, IX, 1

Quae res etsi nihil ad levandas iniurias pertinere videbantur, tamen idoneos nactus homines, per quos ea, quae vellet, ad eum perferrentur, petit ab utroque, quoniam Pompei mandata ad se detulerint, ne graventur sua quoque ad eum postulata deferre, si parvo labore magnas controversias tollere atque omnem Italiam metu liberare possint.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXIX, 2-3

Quarum omnium rerum summa erat capitum Helvetiorum milium CCLXIII, Tulingorum milium XXXVI, Latobrigorum XIV, Rauracorum XXIII, Boiorum XXXII; ex his qui arma ferre possent ad milia nonaginta duo. Summa omnium fuerunt ad milia CCCLXVIII. Eorum qui domum redierunt censu habito, ut Caesar imperaverat, repertus est numerus milium C et X.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXIX, 1

In castris Helvetiorum tabulae repertae sunt litteris Graecis confectae et ad Caesarem relatae, quibus in tabulis nominatim ratio confecta erat, qui numerus domo exisset eorum qui arma ferre possent, et item separatim pueri, senes mulieresque.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXVIII, 5

Boios petentibus Haeduis, quod egregia virtute erant cogniti, ut in finibus suis conlocarent, concessit; quibus illi agros dederunt quosque postea in parem iuris libertatisque condicionem atque ipsi erant receperunt.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXVIII, 4

Id ea maxime ratione fecit, quod noluit eum locum unde Helvetii discesserant vacare, ne propter bonitatem agrorum Germani, qui trans Rhenum incolunt, e suis finibus in Helvetiorum fines transirent et finitimi Galliae provinciae Allobrogibusque essent.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXVIII, 3

Helvetios, Tulingos, Latobrigos in fines suos, unde erant profecti, reverti iussit, et, quod omnibus frugibus amissis domi nihil erat quo famem tolerarent, Allobrogibus imperavit ut iis frumenti copiam facerent; ipsos oppida vicosque, quos incenderant, restituere iussit.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXVIII, 1-2

Quod ubi Caesar resciit, quorum per fines ierant his uti conquirerent et reducerent, si sibi purgati esse vellent, imperavit; reductos in hostium numero habuit; reliquos omnes obsidibus, armis, perfugis traditis in deditionem accepit.

sábado, 2 de julio de 2011

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXVII, 4

Dum ea conquiruntur et conferuntur, nocte intermissa circiter hominum milia VI eius pagi qui Verbigenus 
appellatur, sive timore perterriti, ne armis traditis supplicio adficerentur, sive spe salutis inducti, quod in tanta 
multitudine dediticiorum suam fugam aut occultari aut omnino ignorari posse existimarent, prima nocte e
castris Helvetiorum egressi ad Rhenum finesque Germanorum contenderunt.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXVII, 1-3

Helvetii omnium rerum inopia adducti legatos de deditione ad eum miserunt. Qui cum eum in itinere convenissent seque ad pedes proiecissent suppliciterque locuti flentes pacem petissent, atque eos in eo loco quo tum essent suum adventum exspectare iussisset, paruerunt. Eo postquam Caesar pervenit, obsides, arma, servos qui ad eos perfugissent, poposcit.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXVI, 5-6

Ex eo proelio circiter hominum milia CXXX superfuerunt eaque tota nocte continenter ierunt, nullam partem noctis itinere intermisso; in fines Lingonum die quarto pervenerunt, cum et propter vulnera militum et propter sepulturam occisorum nostri triduum morati eos sequi non potuissent. Caesar ad Lingonas litteras nuntiosque misit, ne eos frumento neve alia re iuvarent: qui si iuvissent, se eodem loco quo Helvetios habiturum. Ipse triduo intermisso cum omnibus copiis eos sequi coepit.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXVI, 2-4

Nam hoc toto proelio, cum ab hora septima ad vesperum pugnatum sit, aversum hostem videre nemo potuit. Ad multam noctem etiam ad impedimenta pugnatum est, propterea quod pro vallo carros obiecerant et e loco superiore in nostros venientes tela coniciebant et non nulli inter carros rotasque mataras ac tragulas subiciebant nostrosque vulnerabant. Diu cum esset pugnatum, impedimentis castrisque nostri potiti sunt. Ibi Orgetorigis filia atque unus e filiis captus est.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXVI, 1

Ita ancipiti proelio diu atque acriter pugnatum est. Diutius cum sustinere nostrorum impetus non possent, alteri se, ut coeperant, in montem receperunt, alteri ad impedimenta et carros suos se contulerunt.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXV, 5-7

Tandem vulneribus defessi et pedem referre et, quod mons suberat circiter mille passuum, eo se recipere coeperunt. Capto monte et succedentibus nostris, Boii et Tulingi, qui hominum milibus circiter XV agmen hostium claudebant et novissimis praesidio erant, ex itinere nostros latere aperto adgressi circumvenire, et id conspicati Helvetii, qui in montem sese receperant, rursus instare et proelium redintegrare coeperunt. Romani conversa signa bipertito intulerunt: prima et secunda acies, ut victis ac submotis resisteret, tertia, ut venientes sustineret.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXV, 3-4

Gallis magno ad pugnam erat impedimento quod pluribus eorum scutis uno ictu pilorum transfixis et conligatis, cum ferrum se inflexisset, neque evellere neque sinistra impedita satis commode pugnare poterant, multi ut diu iactato bracchio praeoptarent scuta e manu emittere et nudo corpore pugnare.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXV, 1-2

Caesar primum suo, deinde omnium ex conspectu remotis equis, ut aequato omnium periculo spem fugae tolleret, cohortatus suos proelium commisit. Milites e loco superiore pilis missis facile hostium phalangem perfregerunt. Ea disiecta gladiis destrictis in eos impetum fecerunt.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXIV, 3-5

impedimenta sarcinasque in unum locum conferri et eum ab iis qui in superiore acie constiterant muniri iussit. Helvetii cum omnibus suis carris secuti impedimenta in unum locum contulerunt; ipsi confertissima acie, reiecto nostro equitatu, phalange facta sub primam nostram aciem successerunt.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXIV, 1-2

Postquam id animum advertit, copias suas Caesar in proximum collem subducit equitatumque, qui sustineret hostium impetum, misit. Ipse interim in colle medio triplicem aciem instruxit legionum quattuor veteranarum; in summo iugo duas legiones quas in Gallia citeriore proxime conscripserat et omnia auxilia conlocavit, ita ut supra se totum montem hominibus compleret;

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXIII, 3

Helvetii, seu quod timore perterritos Romanos discedere a se existimarent, eo magis quod pridie superioribus locis occupatis proelium non commisissent, sive eo quod re frumentaria intercludi posse confiderent, commutato consilio atque itinere converso nostros a novissimo agmine insequi ac lacessere coeperunt.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXIII, 1-2

Postridie eius diei, quod omnino biduum supererat, cum exercitui frumentum metiri oporteret, et quod a Bibracte, oppido Haeduorum longe maximo et copiosissimo, non amplius milibus passuum XVIII aberat, rei frumentariae prospiciendum existimavit; iter ab Helvetiis avertit ac Bibracte ire contendit. Ea res per fugitivos L. Aemilii, decurionis equitum Gallorum, hostibus nuntiatur.

miércoles, 29 de junio de 2011

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXII, 4-5

Multo denique die per exploratores Caesar cognovit et montem a suis teneri et Helvetios castra movisse et Considium, timore perterritum, quod non vidisset pro viso sibi renuntiasse. Eo die quo consuerat intervallo hostes sequitur et milia passuum tria ab eorum castris castra ponit.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXII, 3

Caesar suas copias in proximum collem subducit, aciem instruit. Labienus, ut erat ei praeceptum a Caesare no proelium committeret, nisi ipsius copiae prope hostium castra visae essent, ut undique uno tempore in hostes impetus fieret, monte occupato hostros exspectabat proelioque abstinebat.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXII, 1-2

Prima luce, cum summus mons a Tito Labieno teneretur, ipse ab hostium castris non longius mille et quingentis passibus abesset, neque, ut postea ex captivis comperit, aut ipsius adventus aut Labieni cognitus esset, Considius equo admisso ad eum accurrit; dicit montem quem a Labieno occupari voluerit ab hostibus teneri; id se a Gallicis armis atque insignibus cognovisse.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXI, 3-4

Ipse de quarta vigilia, eodem itinere quo hostes ierant ad eos contendit equitatumque omnem ante se mittit. P. Considius, qui rei militaris peritissimus habebatur et in exercitu L. Sullae et postea in M. Crassi fuerat, cum exploratoribus praemittitur.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXI, 2

De tertia vigilia Titum Labienum, legatum propraetore, cum duabus legionibus et iis ducibus qui iter cognoverant, summum iugum montis ascendere iubet; quid sui consilii sit ostendit.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XXI, 1

Eodem die ab exploratoribus certior factus hostes sub monte consedisse milia passuum ab ipsius castris octo, qualis esset natura montis et qualis in circuitu ascensus qui cognoscerent misit. Renuntiatum est faciliem esse.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XX, 6

Dumnorigem ad se vocat, fratrem adhibet; quae in eo reprehendat ostendit; quae ipse intellegat, quae civitas queratur proponit; monet ut in reliquum tempus omnes suspiciones vitet; praeterita se Diviciaco fratri condonare dicit. Dumnorigi custodes ponit, ut quae agat, quibuscum loquatur scire possit.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XX, 5

Haec cum pluribus verbis flens a Caesare peteret, Caesar eius dextram prendit; consolatus, rogat finem orandi faciat; tanti eius apud se gratiam esse ostendit, uti et rei publicae iniuriam et suum dolorem eius voluntati ac precibus condonet.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XX, 3-4

Sese tamen et amore fraterno et existimatione vulgi commoveri. Quod si quid ei a Caesare gravius accidisset, cum ipse eum locum amicitiae apud eum teneret, neminem existimaturum non sua voluntate factum; qua ex re futurum uti totius Galliae animi a se averterentur.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XX, 1-3

Diviciacus, multis cum lacrimis, Caesarem complexus, obsecrare coepit ne quid gravius in fratrem statueret: scire se illa esse vera, nec quemquam ex eo plus quam se doloris capere, propterea quod, cum ipse gratia plurimum domi atque in reliqua Gallia, ille minimum propter adulescentiam posset, per se crevisset; quibus opibus ac nervis non solum ad minuendam gratiam, sed paene ad perniciem suam uteretur.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XIX, 4

Simul commonefacit quae, ipso praesente, in concilio Gallorum de Dumnorige sint dicta, et ostendit quae separatim quisque de eo apud se dixerit: petit atque hortatur ut sine eius offensione enimi vel ipse de eo, causa cognita, statuat vel civitatem statuere iubeat.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XIX, 3

Itaque, prius quam quicquam conaretur, Diviciacum se vocari iubet et, cotidianis interpretibus remotis, per C. Valerium Troucillum, principem Galliae provinciae familiarem suum, cui summam omnium rerum fidem habebat, cum eo conloquitur.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XIX, 2

His omnibus rebus unum repugnabat, quod Diviciaci fratris summum in populum Romanum studium, summam in se voluntatem, egregiam fidem, iustitiam, temperantiam cognoverat: nam ne eius supplicio Diviciaci animum offenderet verebatur.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XIX, 1

Quibus rebus cognitis, cum ad has suspiciones certissimae res accederent, quod per fines Sequanorum Helvetios traduxisset, quod obsides inter eos dandos curasset, quod ea omnia non modo iniussu suo et civitatis sed etiam inscientibus ipsis fecisset, quod a magistratu Haeduorum accusaretur, satis esse causae arbitrabatur quare in eum aut ipse animadvertere iuberet.

domingo, 26 de junio de 2011

DE AMICITIA III, 11 (2)

Quid dicam de moribus facillimis, de pietate in matrem, liberalitate in sorores, bonitate in suos, iustitia in omnes? Nota sunt vobis. Quam autem civitati carus fuerit, maerore funeris iudicatum est. Quid igitur hunc paucorum annorum accessio iuvare potuisset? Senectus enim, quamvis non sit gravis, ut memini Catonem anno ante quam est mortuus mecum et cum Scipione disserere, tamen aufert eam viriditatem in qua etiamnum erat Scipio.

DE AMICITIA III, 11 (1)

Cum illo vero quis neget actum esse praeclare? Nisi enim, quod ille minime putabat, immortalitatem optare vellet, quid non est adeptus quod homini fas esset optare? Qui summam spem civium, quam de eo iam puero habuerant, continuo adulescens incredibili virtute superavit; qui consulatum petiit nunquam, factus est consul bis, primum ante tempus, iterum sibi suo tempore, reipublicae paene sero; qui, duabus urdibus eversis inimicissimis huic imperio, non modo praesentia, verum etiam futura bella delevit.

DE AMICITIA III, 10

Sed non egeo medicina; me ipse consolor, et maxime illo solatio, quod eo errore careo quo, amocirum decessu, plerique angi solent. Nihil enim mali accidisse Scipioni puto: mihi accidit, si quid accidit; suis autem incommodis graviter angi, non amicum, sed se ipsum amantis est.

DE AMICITIA II-III, 10

Quamobrem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum quem Apollo, ut ais, sapientissimum iudicavit: huius enim facta, illius dicta laudantur. De me autem, ut iam cum utroque loquar, sic habetote.
III. Ego, si Scipionis desiderio me moveri negem, quam id recte faciam, viderint sapientes; sed certe mentiar. Moveor enim tali amico orbatus qualis, ut arbitror, nemo unquam erit, ut confirmare possum, nemo certe fuit.

DE AMICITIA II, 9

Tu autem, Fanni, qui mihi tantum tribui dicis quantum ego nec agnosco nec postulo, facis amice; sed, ut mihi videris, non recte, iudicas de Catone; aut enin nemo, quod quidem magis credo, aut, si quisquam, ille sapiens fuit. Quomodo, ut alia omittam, mortem filii tulit! Memineram Paulum, videram Galum; sed hi in pueris, Cato in perfecto et spectato viro.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XVIII, 10

Reperiebat etiam in quaerendo Caesar, quod proelium equestre adversum paucis ante diebus esset factum, initium eius fugae factum a Dumnorige atque eius equitibus -nam equitatui quem auxilio Caesari Haedui miserant Dumnorix praeerat-; eorum fuga reliquum esse perterritum.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XVIII, 8-9

Favere et cupere Helvetiis propter eam adfinitatem, odisse etiam suo nomine Caesarem et Romanos, quod eorum adventu potentia eius deminuta et Diviciacus frater in antiquum locum gratiae atque honoris sit resitutus. Si quid accidat Romanis, summam in spem per Helvetios regni obtinendi venire; imperio populi Romani non modo de regno, sed etiam de ea quam habeat gratia desperare.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XVIII, 4-7

His rebus et suam rem familiarem auxisse et facultates ad largiendum magnas comparasse; magnum numerum equitatus suo sumptu semper alere et circum se habere, neque solum domi, sed etiam apud finitimas civitates largiter posse, atque huius potentiae causa matrem in Biturigibus homini illic nobilissimo ac potentissimo conlocasse; ipsum ex Helvetiis uxorem habere, sororem ex matre et propinquas suas nuptum in alias civitates conlocasse.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XVIII, 3

Ipsum esse Dumnorigem, summa audacia, magna apud plebem propter liberalitatem gratia, cupidum rerum novarum. Complures annos portoria reliquaque omnia Haeduorum vectigalia parvo pretio redempta habere, propterea quod, illo licente, contra liceri audeat nemo.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XVIII, 1-2

Caesar hac oratione Lisci Dumnogigem, Diviciaci fratrem, designari sentiebat; sed, quod pluribus praesentibus eas res iactari nolebat, celeriter concilium dimittit, Liscum retinet. Quaerit ex solo ea quae in conventu dixerat. Dicit liberius atque audacius. Eadem secreto ab aliis quaerit; reperit esse vera.

GUERRA DE LAS GALIAS I, XVII, 5-6

Ab isdem nostra consilia quaeque in castris gerantur hostibus enuntiari: hos a se coerceri non posse. Quin etiam, quod necessariam rem, coactus, Caesar enuntiarit, intellegere sese quanto id cum periculo fecerit, et ob eam causam quam diu potuerit tacuisse.